POCHWAŁY DOBRE I ZŁE

Każdy z nas już od dzieciństwa lubi być chwalony. Dzięki pochwale nasze życie choć na chwilę staje się piękne i kolorowe, a my sami zaczynamy w sposób jeszcze większy niż dotychczas wierzyć w siebie i w swoje umiejętności. Zdajemy sobie sprawę jak te dobre słowa są ważne w naszym życiu i jak korzystnie wpływają na nasze samopoczucie. Ale wszyscy pamiętamy również, jak bolały nas w dzieciństwie niezrozumienie i słowa krytyki – jak wygórowane pochwały podcinały nam skrzydła. Nie chcemy naszym dzieciom fundować tego samego. Wiemy że trzeba chwalić i doceniać. Ale nie zawsze wiemy jak to robić. Czasami dobre słowa wypowiadamy odruchowo, „bo tak trzeba” . i nie rozumiemy, dlaczego maluch nadal czuje się niepewny i zagubiony, dlaczego wciąż wątpi w swoje siły. Jak więc chwalić mądrze i roztropnie?
Mów o uczuciach
Dzieci chcą wiedzieć, że są dla nas ważne. Warto mówić im o naszych pozytywnych uczuciach, bo sam fakt, że mamie albo tacie coś się podoba i wzbudza ich podziw – jest nagrodą. Zamiast więc odruchowo skwitować: „Jaki śliczny obrazek”, powiedz: „podziwiam jak dobierasz kolory”.  Patrz tak, żeby widzieć kiedy rozradowane dziecko przybiega z mokrym jeszcze malunkiem, nie rzucaj odruchowo: „bardzo ładnie”. Odłóż na chwilę swoje zajęcia i przyjrzyj się wnikliwie świeżemu dziełu. Staraj się docenić to, co nowe, ciekawe. Jeśli to kolejna kartka z gryzmołami, których nie umiesz rozszyfrować – doceń ilość,, a nie jakość. Powiedz: „ale masz dziś zapał do rysowania”.
Bądź szczera
Dziecko jest bardzo spostrzegawcze. Natychmiast wyczuwają w naszych słowach fałszywe nuty. Czasem traci zaufanie do kogoś, kto odruchowo chwali. Czuje się lekceważone albo zaczyna uważać , że słowa dorosłych są niewiele warte.
Dostrzegaj konkrety
Dziecko chce abyśmy docenili jego osiągnięcia, widzieli, że się rozwija i rośnie. Wielką pochwałą jest dostrzeganie nowych umiejętności, których pojawienie się często my dorośli przyjmujemy jak coś oczywistego. Doceńmy więc to, że maluch potrafi już zasznurować sznurowało, że sam wrzuca brudne spodnie do kosza. Nie czekaj aż dziecko przyjdzie i poprosi o pochwałę. Wczujmy się w jego sytuacje i doceńmy zwłaszcza to, co wymaga przezwyciężania słabości , zrobienia czegoś mimo lęku.

Bądź tu i teraz
Pamiętajmy, że nasze dzieci wcale nie muszą być takie same jak my w dzieciństwie. Mogą mieć inny temperament, zainteresowania. zdolności. Nie chwalmy tylko dzieci za to za co sami byśmy chcieli być chwaleni. Zwróćmy uwagę, że naszemu dziecku może zależeć na czymś całkiem innym. Tracimy z pola widzenia naszą córkę lub syna, bo mamy przed oczami siebie samego sprzed dwudziestu lat. Jak dziecko ma się dobrze poznać i uwierzyć w siebie, skoro rodzice dobrze go nie znają?
Nie wmawiaj
Poczucie wartości bazuje na wiedzy, jaką dziecko zdobywa na swój temat. Warto dbać by była to wiedza adekwatna do możliwości i zdolności malca. Wiele problemów emocjonalnych wiąże się z tym, że dziecko stara się być tym, kim nie jest. Wkłada dużo wysiłku, żeby zamienić się w kogoś, kogo polubią rodzice. to prosta droga do nerwicy, dlatego akceptujmy to, co jest, i zapomnijmy o nierealistycznych oczekiwaniach wobec dziecka.
Nie krytykuj
Zwracajmy baczną uwagę na słowa wypowiedziane do swoich malców. Nie porównujmy z innymi, nie przypisujmy złych intencji, przesadzając i przyklejając etykiety. Tym postępowaniem wywołujemy poczucie winy i odbieramy entuzjazm. Łatwiej jest krytykować niż docenić. W dorosłym życiu, jak echo powracają krytyczne słowa rodziców, którzy woleli mówić „egoista”, „złośnik”, „samochwała”, zamiast dostrzec to, co wartościowe. Dzieci bardzo chcą wierzyć, że rodzice mówią zawsze prawdę, są mądrzy i dobrzy – to daje im poczucie bezpieczeństwa. Ale to tez sprawia, że tak łatwo dają wiarę słowom głupim i raniącym, które zapadają głęboko i utrudniają dalszą wędrówkę przez życie.
                               Słowa, które dodają skrzydeł
Od nich się rośnie, zdrowieje i z nich czerpie się pogodę ducha:

* Kocham cię
* Bardzo lubię z tobą spędzać czas
* Dobrze, że jesteś na świecie
* Fajnie, że się urodziłeś
* Lubię w tobie...
* Jesteś dla mnie bardzo ważnym człowiekiem, bo ...
* Podziwiam w tobie to, że ...możesz być z siebie dumny, bo ...
Każde dziecko chce usłyszeć, że jest dokładnie takie, jakie powinno być, że niczego mu nie brak, że bez niego świat byłby smutny i szary. To dla niego najważniejsza pochwała.

                                                             Opracowała mgr Barbara Struk
       na podstawie książki Steve Biddulph „Sekrety szczęśliwego dzieciństwa”